Fungsi Bahasa Melayu

Tiga  fungsi bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar di sekolah.

1.0       Pengenalan.

1.1       Bahasa Melayu merupakan bahasa rasmi yang bermaksud bahasa yang digunakan secara meluas oleh pihak kerajaan sesebuah negara dari peringkat menteri hinggalah ke peringkat bawahan.

1.2       Bahasa Melayu tergolong dalam bahasa inklusif iaitu salah satu bahasa yang ditempatkan atas bahasa atau bahasa-bahasa yang sedia ada. Bahasa Melayu juga wujud sebagai lambang serta simbol identiti sebuah negara merdeka.Bahasa Melayu kini digunakan dalam pentadbiran sesebuah negara terutamanya dalam urusan rasmi.

1.3       Bahasa Melayu juga adalah bahasa rasmi yang berfungsi sebagai bahasa lisan para pegawai kerajaan sewaktu mereka menjalankan tugas rasmi negara. Ia juga merupakan media pelbagai urusan surat menyurat dalaman dan antara jabatan kerajaan. Bahasa Melayu digunakan dalam semua rekod kerajaan dan sebagai media untuk menulis semua undang-undang negara dan pentadbiran.

1.4       Bahasa Melayu adalah bahasa Kebangsaan ialah bahasa yang melambangkan identiti dan kedaulatan negara untuk tujuan perpaduan.Bahasa Melayu diisytiharkan sebagai Bahasa Kebangsaan Malaysia, termaktub dalam Perlembagaan Malaysia.

Maka bahasa Melayu menyandang pelbagai fungsi seperti:

· menyatukan rakyat,

· menegakkan persatuan antara kaum-kaum yang mendiami negara ini, menggalakkkan pertubuhan satu corak kebudayaan yang meliputi semua aliran kebudayaan yang terdapat di dalamnya.

· Mewujudkan satu budaya, satu bangsa iaitu pembentukan budaya kebangsaan selaras dengan keinginan dan hasrat membentuk satu Bangsa Malaysia yang mempunyai identiti keperibadian yang dapat dibanggakan dan penuh dengan kesetiaan kepada negara.

· Sebagai alat komunikasi dan pendapat, bahasa harus dikawal supaya dapat memberi manfaat kepada manusia sebagai alat perpaduan kaum.

1.5       Tiga fungsi utama bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar di sekolah adalah sebagai bahasa ilmu, bahasa perpaduan dan bahasa komunikasi harian.

2.0       Fungsi bahasa Melayu sebagai bahasa ilmu di sekolah.

2.1       Bahasa ilmu ialah satu saluran untuk menyampaikan sesuatu perkara berkaitan penemuan atau satu hasil kajian. Bahasa Melayu pernah menjadi Lingua Franca atau Bahasa perantaraan di Nusantara. Bahasa Melayu telah mencapai taraf bahasa ilmu sejak beberapa abad lalu disebabkan oleh adanya Islam yang membawa fahaman intelektualisme dan  Rasionalisme.

2.2       Setelah Malaysia mencapai kemerdekaan, bahasa Melayu  menjadi  bahasa pengantar ilmu yang merupakan suatu keutamaan dalam dasar pendidikan kebangsaan.

2.3       Bahasa Melayu yang digunakan untuk mengungkap ilmu dan memiliki ciri-ciri yang tersendiri. Perkara 152 Perlembagaan Negara telah menjamin dan mengiktiraf bahawa Bahasa Melayu sebagai bahasa kebangsaan dan seterusnya sebagai bahasa ilmu. Dasar Pendidikan Kebangsaan sebagai peneguhnya iaitu memberi halatuju kepada Bahasa Melayu dalam sistem pendidikan negara. Bahasa Melayu dinobatkan sebagai bahasa ilmu apabila wujudnya Akta Pelajaran 1961. Antaranya menyebut mengenai peruntukan bagi perkembangan yang progresif bagi suatu sistem pelajaran di mana bahasa kebangsaan adalah menjadi bahasa pengantar utama dalam institusi pendidikan.  Bahasa Melayu menjadi bahasa pengantar ilmu telah disarankan dalam Laporan Razak 1996 dan kemudian diperkuat dalam Laporan Abdul Rahman Talib 1960. Akhirnya, bahasa Melayu sebagai bahasa pengantar ilmu di institut pengajian tinggi bermula pada tahun 1983.

2.4       Di sekolah bahasa Melayu menjadi symbol bahasa ilmu yang berfungsi sebagai elemen:

2.4.1    Memurnikan penemuan-penemuan baru dari lingkungan lain ke lingkungan tertentu yang lebih spesefik  dan mudah difahami oleh murid. Ia adalah bahasa yang berkeupayaan digunakan untuk menyampaikan buah fikiran dan hujah dengan tepat dan berkesan.

2.4.2    Menerangkan suatu situasi khusus di dalam lingkungan yang baru yang menimbulkan masalah dan memerlukan penelitian oleh pelbagai kaum di sekolah di mana kerap kali pengunaan bahasa Melayu berjaya hingga dikemuncaknya dalam  penggunaan laras bahasa saintifik.

2.4.3    Penemuan-penemuan baru dalam bentuk tulisan dari bahasa asing dapat difahami oleh murid atau pelajar, tanpa menimbulkan keraguan penafsiran dalam bahasa Melayu.

2.4.5    Memudahkan kerjasama pelbagai kaum bagi memajukan bidang ilmu di sekolah. Ini kerana sifat kepelbagaian bahasa Melayu yang sempurna serta mempunyai pelbagai cara dan gaya dalam penyampaiannya. Fikiran, perasaan atau pendapat boleh dilahirkan dalam pelbagai cara demi mendapatkan kesan yang berlainan dengan pengunaan bahasa Melayu di sekolah.

2.4.6    Di sekolah bahasa Melayu menjadi bahasa pengantar ilmu pengetahuan atau sebagai alat untuk menyampaikan ilmu pengetahuan moden seperti fizik, kimia, kejuruteraan, perubatan, ekonomi, undang-undang, kesusasteraan, dan agama. Bahasa Melayu berkemampuan sebagai alat menyampaikan ilmu pengetahuan terkini dan boleh berfungsi sebagai bahasa akademik yang lengkap dengan laras-laras bahasa untuk memperkatakan pelbagai hal baharu dalam aneka bidang ilmu terkini di sekolah.

2.4.7    Bahasa Melayau terjamin  kesediaan menerima maklumat dan ianya telah dijamin kukuhnya di sisi Perlembagaan Negara serta Dasar Pendidikan Negara.

2.4.8    Bahasa Melayu adalah bahasa wahana ilmu kerana kemantapannya yang memudahkan ia menyerap pelbagai budaya ilmu dan telah mencapai tahap kesempurnaannya. Sifat keberkesanannya menjadikan bahasa Melayu itu berupaya memberikan maksud dengan tepat dan berkesan tanpa menimbulkan kekeliruan.

2.4.9    Bahasa Melayu mempunyai perbendaharaan kata, istilah dan bahasa yang sesuai untuk mengungkapkan konsep dan pemikiran yang kompleks dan abstrak yang dapat menjayakan proses penyampaian dan penerimaan ilmu di sekolah.

2.4.10  Bahasa melayu amat releven di sekolah kerana keintelektualan bahasa Melayu dicapai melalui perkembangan perbendaharaan kata. Bahasa Melayu juga merupakan bahasa yang sempurna yang mempunyai ciri-ciri kestabilan, kelenturan, kepelbagaian, keberkesanan dan keindahan.

2.4.11  Sifat kestabilan bahasa Melayu menjadikannya bahasa ilmu di sekolah kerana ianya mempunyai peraturan/sistem. Ini diperkasakan lagi dengan ciri keindahan bahasanya yang mempunyai kosa kata, pelbagai laras dan gaya bahasa yang sedap didengar, bertenaga, menarik dan dapat menyentuh hati murid di sekolah.

2.4.12 Bahasa Melayu yang berciri kelenturan (flexible) membolehkannya menyesuaikan dan disesuaikan dengan alam sekitar dan pembaharuan-pembaharuan yang berlaku di kalangan warga sekolah. Bahasa Melayu sentiasa berupaya dan dapat disuaikan dengan perubahan masa tanpa mengorbankan sifat-sifat aslinya.

3.0       Bahasa Melayu sebagai bahasa perpaduan

3.1       Bahasa Melayu berjaya mengalas peranan sebagai bahasa perpaduan yang merupakan satu alat yang digunakan bagi menyatupadukan antara satu kaum dengan kaum yang lain.

3.2       Dalam Laporan Razak 1956 dinyatakan bahawa, “tujuan akhir dasar pendidikan negara ini adalah untuk menyatukan murid yang berlainan bangsa di bawah satu sistem pendidikan kebangsaan dengan menggunakan bahasa kebangsaan sebagai bahasa pengantar. Walau bagaimanapun, kemajuan ke arah ini hendaklah dilaksanakan dengan berperingkat-peringkat dan tidak boleh dipaksa secara mendadak”. Berdasarkan Laporan Razak jelas bahawa dasar pendidikan yang dilaksanakan dapat membentuk perpaduan kaum di negara ini.”

Malah dalam Laporan Rahman Talib 1960, kedudukan sekolah rendah ditukar kepada sekolah kebangsaan dan jenis kebangsaan. Tujuan utama penukaran kedudukan ini adalah untuk mengukuhkan perpaduan kaum di negara ini di samping memantapkan lagi kedudukan bahasa Melayu secara berperingkat dalam sistem pendidikan kebangsaan.

Maka bahasa Melayu menjadi teras yang berfungsi sebagai bahasa perpaduan di sekolah. Antara fungsinya sebagai ekemen perpaduan di sekolah adalah:

3.2.1.   Peranan bahasa sebagai alat menyatupadukan bangsa/kaum/kedaerahan yang menjadi bahasa pergaulan atau bahasa perhubungan di antara suku-suku bangsa di seluruh Malaysia.

3.2.2    Bahasa Melayu juga dipakai dalam urusan rasmi dan dalam urusan pentadbiran di sekolah.

3.2.4    Bahasa Melayu juga digunakan sebagai unsur menanamkan kesabaran, keharmonian dan nilai-nilai murni di kalangan warga sekolah.

3.2.5    Kini bahasa Melayu adalah bahasa yang dapat dijadikan alat menyatupadukan fikiran, usaha dan fahaman dalam memperjuangkan kepentingan-kepentingan negara yang sedang giat membangun agenda pendidikan.

3.2.6    Malaysia prlu memiliki rakyat yang bersatu dan saling menerima di antara satu sama lain. Usaha ini hanya mampu dimulakan di peringkat sekolah. Perpaduan adalah pra-syarat dalam usaha merealisasikan aspirasi negara mencapai status negara maju menjelang tahun 2020.

3.3       Tanpa perpaduan yang luar biasa ini British tidak akan menyerahkan pentadbiran Tanah Melayu kepada orang Malaysia sendiri. Apabila perpaduan dicapai, maka pembangunan negara boleh dicapai. Akhirnya wujudlah kuasa momentum yang hebat bermula daripada dasar perpaduan yang kuat dan sentiasa memerlukan. Oleh itu, bahasa Melayu memainkan peranan yang penting sebagai bahasa perpaduan.

4.0 Bahasa Melayu sebagai bahasa komunikasi harian.

4.1       Bahasa Melayu juga berfungsi sebagai bahasa konumikasi harian utama sekolah di Malaysia. Ianya pasti dapat merealisasikan penerapan nilai-nilai murni dan jati diri sebagai rakyat Malaysia.

4.2       Bahasa Melayu mula berperanan penting sebagai bahasa  komunikasi penting di sekolah dan  kemuncaknya adalah bahasa Melayu digunakan sepenuhnya sebagai bahasa pengantar ilmu pengetahuan.

4.3       Marga di sejolah tidak terhad kepada orang Melayu sahaja, tetapi melibatkan semua kaum yang menjadi warganegara Malaysia. Tidak syak lagi bahawa Bahasa Melayu telah membuktikan kejayaan dan keupayaan sebagai bahasa komunikasi harian yang berperanan sebagai alat pengisian fikiran dan melahirkan pendapat.

4.4       Pengunaan bahasa Melayu amat di sekolah amat bersesuaian dengan nilai-nilai aspirasi yang digagaskan dalam konsep 1Malaysia. Gagasan ini menumpukan perkembangan  nilai-nilai yang perlu ada pada masyarakat progresif dan dinamik yang akan memacu negara ke arah mencapai status negara maju melalui sistem pendidikan.

4.5       Pengunaan bahasa Melayu dalam komunikasi harian murid dapat memdidik kemahiran berbahasa murid secara harmonis lantas menyediakan landasan mewujudkan tenaga kerja yang berdaya maju dan mampu bersaing dalam persekitaran global.

4.5       Warga pendidik dan pentadbiran sekolah serta ibu bapa terdiri daripada pelbagai jenis kaum yang berbeza agama dan budaya. Maka bahasa Melayu secara sah sebagai bahasa rasmi dalam menjana urusan yang berkaitan.  Warga pendidik perlu bulat pendapat dan bekerjasama dalam membina dan membentuk anak bangsa. Maka mereka  perlu berkomunikasi untuk berbincang dan menyatakan pendapat, perasaan, pengetahuan, dan berinteraksi secara berkesan.

4.6       Pengunaan bahasa Melayu sebagai bahasa komunikasi harian akan membentuk komuniti yang harmonis hidup serumpun. Di sini, bahasa Melayu berfungsi sebagai bahasa komunikasi sama ada secara lisan dan tulisan, rasmi mahupun tidak rasmi.

4.6       Pengunaan bahasa Melayu sebagai bahasa komunikasi harian akan memudahkan urusan rasmi berjalan den

4.7       Warga sekolah juga akan terdidik dengan kesantunan serta keindahan bahasa Melayu yang menjadi teras membentuk insan yang cemerlang dan ada jati diri sebagai rakyat Malaysia yang berbudi bahasa, bersopan-santun serta saling hormat-menghormati dengan tidak hanya berkomunikasi bersama satu-satu kaum tertentu sahaja.

5.0       Penutup.

5.1       Pada 30 September 2012,  selepas mengadakan lawatan kerja ke Universiti Putra Malaysia (UPM), Timbalan Perdana Menteri, Tan Sri Muhyiddin Yassin menegaskan, kerajaan tidak akan mewujudkan sekolah aliran bahasa Inggeris kecuali berlaku perubahan pada Akta Pendidikan dan Dasar Pendidikan Negara.

Menurut beliau, akta dan dasar tersebut secara jelas menyebut bahawa bahasa pengantar di sekolah kebangsaan adalah bahasa Melayu atau bahasa Malaysia. Justeru katanya, sebagai Menteri Pelajaran, adalah menjadi tanggungjawab beliau melaksanakan sebarang dasar berasaskan pada akta dan dasar tersebut biarpun terdapat permintaan daripada pihak tertentu khususnya ibu bapa untuk mewujudkan sekolah aliran Inggeris.

“Tidak mungkin akan wujud sekolah aliran bahasa Inggeris kecuali ada perubahan dasar dan akta. Selagi akta tidak berubah, dasar itu kekal, maka tidak akan wujud sekolah aliran Inggeris.

“Swasta lain ceritalah. Swasta, bahasa Perancis pun boleh, apa pun boleh.

“Tetapi dalam aliran kebangsaan, ia adalah bahasa Melayu atau bahasa Malaysia tetapi untuk sekolah jenis kebangsaan, kita setuju bahasa Cina dan Tamil,” katanya pada sidang akhbar .